07-14 Ocak Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası, toplumun tüberküloz (verem) hastalığı hakkında bilgilendirilmesi ve dikkatinin çekilmesi amacıyla kutlanmaktadır.
Tüberküloz (TB), hava yolu ile bulaşan, Mycobacterium tuberculosis kompleksinin neden olduğu ve başta akciğer (vakaların yaklaşık %85’i) olmak üzere tüm doku ve organları (kemik, deri, göz gibi) tutabilen bulaşıcı bir hastalıktır (1).
Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün 2023 yılı küresel tüberküloz raporuna göre 2022 yılında dünya çapında 10,6 milyon kişinin verem hastalığına yakalandığı ve 1,30 milyon kişinin bu hastalıktan öldüğü bildirilmiştir (2).
Klinik olarak TB, gizli TB ve aktif TB hastalığı olarak ikiye ayrılır ve her birinin tedavisi farklıdır (3). Tüberküloz standart tedavi, özel antibiyotikler (izoniazid, rifampisin, etambutol ve pirazinamidin) ile yapılmaktadır. Tüberküloz mikrobuna etki eden farklı antibiyotikler uygun doz ve sürede kullanılmak zorundadır (4). Tüberküloz tedavisi en az 6 ay sürmektedir, ancak hastanın durumuna göre bu süre daha da uzayabilmektedir (5). Tüberküloz hastalığından korunmada BCG (Bacille Calmette Guerin) aşısı kullanılmaktadır (6).
Etkili bir tedavi gerçekleştirilmesi için tüberküloz şüpheli hastalarda Mycobacterium tuberculosis kompleks ve ilaç direncinin hızlı ve doğru olarak tanımlanması gerekmektedir. TB tanısı; pulmoner hastalığın rayolojik bulgusu, pozitif cilt testi, mikroskobik olarak veya kültür ile mikobakteri laboratuvarında saptanmaktadır. Bakteriyolojik testler uzun sürdüğü için moleküler genetik testler ile daha hızlı sonuç verilebilmektedir (7).
Kaynaklar
1. Dheda K., Barry C. E., Maartens G. Tuberculosis. Volume 387, Issue 10024, 19–25 March 2016, Pages 1211-1226 2. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/373828/9789240083851eng.pdf?sequence=1
3. Peloquin C.A, Davies G. R. The Treatment of Tuberculosis. Clin Pharmacol Ther. 2021 Dec;110(6):1455-1466.
4. Suárez I., Fünger S. M., Kröger S., Rademacher J., Fätkenheuer G., Rybniker J. The Diagnosis and Treatment of Tuberculosis. Dtsch Arztebl Int 2019; 116: 729-35. 5. https://toraks.org.tr/site/sf/documents/pre_migration/0843354699a1757b76dde91155e96a9f72d0604ec89c5ed967e4db07dc77ad02.pdf
6. https://giresunism.saglik.gov.tr/TR-268203/76verem-egitimi-ve-farkindalik-haftasi-01-07-ocak-2023.html#:~:text=76.,(01%2D07%20Ocak%202023)
7. Smıth I. Mycobacterium tuberculosis pathogenesis and molecular determinants of virulence. Clin Microbiol Rev.2003; 16:463-496.