Medigen_Slider_Tasarimi_1200X250_2021

Her yıl 1-7 Nisan tarihleri arasında düzenlenen Ulusal Kanser Haftası, halkın kanser konusunda farkındalığını artırmak amacıyla ülkemizde ilan edilmiştir. Bu amaç doğrultusunda, tarama yöntemleri, doğru yaşam biçimi, tanı ve tedavi olanakları hakkında halk bilinçlendirilmektedir.

Modern zamanların en yaygın hastalıklarından biri olan kanser, vücuttaki bazı hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölündüğü ve vücudun diğer bölgelerine yayıldığı bir hastalıktır. (1). Kanser hücrelerinin iki ana özelliği, kontrolsüz hücre bölünmesi ve diğer dokuları istila etme yeteneğidir. Bu süreçlerde genetik ve epigenetik değişimler önemli rol oynamaktadır.

Kanser tanısı almış hastalar dünya çapında her geçen gün artış göstermektedir. Sanayileşmiş ülkelerde, hayatlarının bir döneminde tanı almış hasta sayısı çok daha ciddi boyutlardadır (5). Dünya Sağlık Örgütü’nün 2020 yılı verilerine göre, yılda küresel bazda 20 milyon yeni kanser vakası tanı alırken, hastalığa bağlı 10 milyon ölüm gerçekleşmiştir. Ülkemizde yılda yaklaşık 162 bin kişi kansere yakalanmaktadır (6). 2020’de en yaygın olan kanserler sırasıyla: meme, akciğer, kolon ve rektum, prostat, cilt ve mide kanserleridir (7).

Halk arasında kanser konusunda bilinç eksikliği nedeni ile, tarama yöntemlerine olan ilgi istenilen düzeyde değildir. Bazı kanser türlerinin, seyirlerinden dolayı geç dönemde bulgu vermesi, tedavi şansını olumsuz yönde etkilemektedir. Mevcut kanser tedavileri cerrahi müdahale, radyasyon ve kemoterapötik ilaçlarını içermektedir. Son yıllarda moleküler yöntemlerin gelişmesi, hastalarının tanısını ve prognozunu daha iyi tanımlayarak hedefe yönelik doğru tedavilerin uygulanmasına yardımcı olmaktadır (8-9).

Kaynaklar

1.      Roy P, Saikia B. Cancer and cure: A critical analysis. Indian J Cancer 2016; 53:441-2.

2.      Bashyam M.D, et al. The Yin and Yang of cancer genes. Gene (704) 2019, Pages 121-133

3.      Potapova TA, Zhu J, Li R: Aneuploidy and chromosomal instability: a vicious cycle driving cellular evolution and cancer genome chaos. Cancer Metast Rev 2013; 32: 377-389.

4.      Macaluso M, Paggi MG, Giordano A: Genetic and epigenetic alterations as hallmarks of the intricate road to cancer. Oncogene 2003; 22: 6472-6478.

5.      Ahmad A.S., et al. Trends in the lifetime risk of developing cancer in Great Britain: comparison of risk for those born from 1930 to 1960. Br. J. Cancer, 112 (2015), pp. 943-947

6.      https://www.titck.gov.tr/haber/4-subat-dunya-kanser-gunu-bilgilendirmesi-27122018173832

 

7.      https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer

 

8.      “Cancer drugs are getting better and dearer”. The Economist. 4 May 2017. Retrieved 19 May 2017.

 

9.      https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/kanser.pdf