DÜNYA LENFOMA FARKINDALIK GÜNÜ

15 Eylül Dünya Lenfoma Farkındalık Günü, halkı lenfatik sistem kanserleri hakkında farkındalığını artırmak amacıyla adanmış bir gündür.

Lenfoma, lenf sisteminde gelişen bir grup kanserli hastalıktır (1). Lenfoid doku temel olarak lenf bezlerinde bulunur, bu nedenle lenfoma genellikle şişmiş lenf bezlerinin varlığı ile karakterize edilmektedir. Bununla birlikte, birçok organda lenfoid hücreler vardır, bu da lenfomanın sindirim borusunu, dalağı, karaciğeri, akciğerleri, kemik iliğini vb. etkileyebileceği anlamına gelmektedir (2-5).

Tüm dünyada bir milyondan fazla insan lenfoma ile yaşamaktadır ve her gün ortalama 1.000 kişi lenfoma tanısı almaktadır.  Dünya Sağlık Örgütü’nün sınıflandırma sistemi 90’dan fazla farklı alt tip mevcut olup, her alt tipin klinik karakterizasyonu ve tedavisi farklıdır. Geleneksel olarak lenfomalar iki ana grupta sınıflandırılır: Hodgkins Lenfoma (HL) ve Hodgkin Olmayan Lenfoma (NHL) (6,7).

Genetik, enfeksiyon ve inflamatuar etiyolojiler lenfoma riskini artırmaktadır (8-11). Lenfoma genellikle ağrısız lenf bezi şişmesi ile kendini göstermektedir. Lenf bezlerinin aşırı şişmesi, gece terlemeleri, ateş, açıklanamayan kilo kaybı, titreme, normal olmayan kaşıntı, yorgunluk, acı veya normalde olmayan fiziksel his, kronik öksürük, nefes darlığı, bademciklerin şişmesi, baş ağrısı görülebilmektedir (2-5).

Lenfoma tanısı; morfoloji, immünohistokimya ve akış sitometrisine dayalı açık lenf nodu biyopsisi kullanılarak konulmaktadır (12).

Lenfoma tedavisi, hastalık evresi ve risk belirlenerek yapılan tek başına veya radyoterapi ile birlikte kemoterapiden oluşmaktadır (13). Bireysel gereksinime göre uygulanan kök hücre nakli, akıllı ilaçlar olarak tanımlanan biyolojik ilaçlar, immünoterapi gibi yöntemler ile tedavi başarısı her geçen gün artmaktadır.

Kaynaklar

1. Verburgh E., Antel K. Approach to lymphoma diagnosis and management in South Africa. SAMJ. October 2019, Vol. 109, No. 10
2. Ansell SM. Non-Hodgkin lymphoma: diagnosis and treatment. Mayo Clin Proc. 2015;90(8):1152-1163.
3. Ansell SM. Hodgkin lymphoma: diagnosis and treatment. Mayo Clin Proc. 2015;90(11):1574-1583.
4. Higdon ML, Atkinson CJ, Lawrence KV. Oncologic emergencies: recognition and initial management. Am Fam Physician. 2018;97(11):741-748. https://www.aafp.org/afp/2018/0601/p741.html
5. Graus F, Ariño H, Dalmau J. Paraneoplastic neurological syndromes in Hodgkin and non-Hodgkin lymphomas. Blood. 2014;123(21):3230-3238.
6. Swerdlow SH, Campo E, Pileri SA, et al. The 2016 revision of the World Health Organization classification of lymphoid neoplasms. Blood. 2016;127(20):2375-2390.
7. National Institutes of Health, National Cancer Institute. Surveillance, epidemiology, and end results program cancer stat facts: non-Hodgkin lymphoma. Accessed September 30, 2019. https://seer.cancer.gov/csr/1975_2016/results_merged/sect_19_nhl.pdf
8. Cerhan JR, Slager SL. Familial predisposition and genetic risk factors for lymphoma. Blood. 2015;126(20):2265-2273.
9. Suarez F, Lecuit M. Infection-associated non-Hodgkin lymphomas. Clin Microbiol Infect. 2015;21(11):991-997.
10. Coghill AE, Hildesheim A. Epstein-Barr virus antibodies and the risk of associated malignancies: review of the literature. Am J Epidemiol. 2014;180(7):687-695.
11. Yadlapati S, Efthimiou P. Autoimmune/inflammatory arthritis associated lymphomas: who is at risk?. Biomed Res Int. 2016:8631061.
12. Campo E, Swerdlow SH, Harris NL, et al. The 2008 WHO classification of lymphoid neoplasms and beyond: evolving concepts and practical applications. Blood. 2011;117(19):5019-5032.
13. Torok JA, Wu Y, Chino J, et al. Chemotherapy or combined modality therapy for early-stage Hodgkin lymphoma. Anticancer Res. 2018;38(5):2875-2881.