7 Eylül Dünya Duchenne Farkındalık Günü, halkı Duchenne müsküler distrofisi hakkında farkındalığını artırmak amacıyla adanmış bir gündür.
Duchenne müsküler distrofisi (DMD, OMIM 310200), dünya çapında 1/5000 erkek doğumunu etkileyen en yaygın nöromüsküler bozukluktur (1,3). X kromozomundaki distrofin genindeki mutasyonlardan kaynaklanmaktadır (2). İlk belirtiler 2-3 yaşlarında ortaya çıkmaktadır. Kademeli kas dokusu ve işlevi kaybı, yaklaşık 12 yaşında tekerlekli sandalye bağımlılığına, yaklaşık 20 yaşında yardımlı ventilasyon ihtiyacına ve genellikle yaşamın üçüncü veya dördüncü on yılında erken ölüme yol açmaktadır (3).
DMD’den şüphelenildiğinde yapılacak olan ilk test kanda CK düzeyine bakmaktır. DMD’li hastalarda genellikle CK seviyesi normalden en az 10-20 katı (genellikle 50-200 katı) olmaktadır (4). Moleküler genetik testler, tanının temelini oluşturmaktadır. Genetik testlerin yorumlanması, çocuğun ve diğer aile bireylerinin nasıl etkileneceği ile ilgili bilgi sahibi olmak amacıyla testlerin genetik danışman tarafından yorumlanması önemlidir (5)
Hasta bakımı ve hastalık yönetimindeki gelişmeler, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaktadır. Ancak mevcut tedaviler, erken ölüme yol açan amansız kas dokusu ve fonksiyon kaybını durduramamaktadır. DMD için etkili tedaviler geliştirmek için araştırmalar devam etmektedir. Gen ekleme, ekzon atlama, kodon okumasını durdurma ve genom düzenleme terapileri, kısmen işlevsel distrofin proteininin ekspresyonunu eski haline getirebilmektedir. Diğer terapötik yaklaşımlar ise DMD’nin patogenezinde yer alan yolları hedefleyerek kas fonksiyonunu ve kalitesini iyileştirmeyi amaçlamaktadır (6).
Kaynaklar